Jednym z najwybitniejszych koni pełnej krwi angielskiej w sporcie jeździeckim, a być może najwybitniejszym, był Ready Teddy, który jako pierwszy koń w historii zdobył złoty medal Igrzysk Olimpijskich i Mistrzostw Świata w konkursie indywidualnym WKKW. Jeździł na nim Nowozelandczyk Blyth Tait.
Nieduży, kasztanowatej maści, Ready Teddy urodził się w 1987 r. w Nowej Zelandii. Jego ojcem był Brilliant Invader, matką – Double Summer (po Kwanza). Na imię dostał Striking Back i miał zostać koniem wyścigowym, ale w żadnej gonitwie nie pobiegł. Jako sześciolatka zobaczył go na lokalnych zawodach WKKW ojciec Blytha. Dostrzegłszy w nim potencjał, kupił (za pięć tysięcy nowozelandzkich dolarów) i wysłał do Anglii, gdzie syn właśnie rozpoczynał międzynarodową karierę.
Już w pierwszym starcie, w konkursie dla debiutantów, Blyth Tait i Ready Teddy odnieśli zwycięstwo. Półtora roku później, w 1996, wywalczyli w Atlancie olimpijskie złoto w konkursie indywidualnym (w drużynowym nie startowali). Wyczyn tym bardziej godny podkreślenia, że Ready Teddy miał zaledwie osiem lat, kiedy sięgał po to trofeum. W tym wieku raczej dopiero zaczyna się wielką karierę, a nie zdobywa najwyższe laury.
Ready Teddy miał wszystko, co potrzebne do WKKW – szybkość i zwinność niezbędną w próbie terenowej, dokładność konieczną na parkurze i ruch wymagany podczas próby ujeżdżenia. W Atlancie miał bezbłędny przejazd w krosie i najlepszy czas dnia, awansując na pozycję lidera z piętnastego miejsca zajmowanego po ujeżdżeniu. Szybko i bezbłędnie pokonał także przeszkody na parkurze, gdzie był jednym z zaledwie czterech koni, które zaliczyły czysty przejazd.
Dwa lata po olimpijskim triumfie w Atlancie Ready Teddy i Blyth Tait na Światowych Igrzyskach Jeździeckich w Rzymie wywalczyli mistrzostwo świata. I to podwójne – w konkursie indywidualnym i drużynowym.
Szybki, wytrzymały i długowieczny
Ready Teddy miał wyjątkowo długą karierę sportową. Po igrzyskach w Atlancie startował na olimpiadzie jeszcze dwukrotnie. W Sydney w 2000 r. wystąpił tylko w konkursie drużynowym, w którym ekipa Nowej Zelandii zajęła ósme miejsce. Cztery lata później w Atenach po raz pierwszy Blyth Tait jechał na nim w obu konkursach – indywidualnie zajęli 18. miejsce, zespołowo Nowa Zelandia uplasowała się na piątej pozycji.
W konkursie indywidualnym i drużynowym Ready Teddy wystartował jeszcze na Światowych Igrzyskach Jeździeckich w Jerez de la Frontera (2002). Na koncie sukcesów tego folbluta zapisane zostało także zwycięstwo w Burghley Horse Trials (2001), zawodach zaliczanych do Wielkiego Szlema WKKW.
Ready Teddy walnie przyczynił się do rozwoju wielkiej międzynarodowej kariery swojego jeźdźca. I tak jak razem ją zaczynali, razem również ją zakończyli – w 2004 r. podczas międzynarodowych zawodów WKKW w Nowej Zelandii. Resztę życia Ready Teddy spędził na szczęśliwej emeryturze w posiadłości swojego jeźdźca, gdzie został pochowany, przeżywszy 23 lata.
Nowozelandzkie Stowarzyszenie Hodowców Koni Pełnej Krwi Angielskiej postanowiło uhonorować tego folbluta za wybitne zasługi w sporcie jeździeckim, ustanawiając nagrodę jego imienia – Ready Teddy Trophy. Nagroda jest przechodnia i przeznaczona dla najlepszego konia pełnej krwi angielskiej na zawodach WKKW w Matamata. Są na niej grawerowane rodowody kolejnych jej zdobywców.
Folblut stworzony do WKKW
Ready Teddy startował w czasach, kiedy próba terenowa składała się jeszcze z trzech faz: stipla, dróg i ścieżek oraz krosu. Zawody rozgrywane w tym formacie wymagały od koni nie tylko szybkości, ale także wytrzymałości. A tymi właśnie atutami dysponowały folbluty. Później, kiedy próba terenowa została ograniczona do krosu, a większe znaczenie zyskały próby ujeżdżenia i skoków, coraz chętniej do WKKW zaczęto sięgać po konie innych ras. Ale i tak, wybierając konie do tego sportu, jeźdźcy studiują rodowody, żeby sprawdzić, czy jest w nich wystarczająco dużo pełnej krwi angielskiej.
Nawet jednak w skróconej wersji próby terenowej przydaje się wrodzona szybkość i wytrzymałość folblutów. Zwłaszcza tych, które przeszły wyścigowy trening i sprawdziły się na torze. I jeźdźcy nadal chętnie po nie sięgają. Z przeprowadzonej przez portal Eventing Nation analizy uczestników Kentucky Horse Trials, kolejnych zawodów zaliczanych do Wielkiego Szlema WKKW, wynika, że w latach 2012-2017 folbluty stanowiły około jednej trzeciej wszystkich startujących koni.
Kraj, który dał najlepszego sportowego folbluta, może też pochwalić się bardzo cennym programem wykorzystania koni pełnej krwi angielskiej w sporcie. Zainicjowany w 2014 r., nosi nazwę Thoroughbreds in Equestrian Sport i realizowany jest przez Equestrian Sports New Zealand (czyli tamtejsze władze jeździeckie) oraz New Zealand Thoroughbred Racing (władze wyścigowe). Program obejmuje cykl zawodów w czterech konkurencjach: ujeżdżeniu, skokach, WKWK i show hunter. Uprawnione do startu w tych zawodach są konie pełnej krwi angielskiej, zarejestrowane w obu organizacjach.
Według danych Equestrian Sports New Zealand najwięcej folblutów po wyścigach uprawnionych do udziału w cyklu zawodów TiES gromadzi Wszechstronny Konkurs Konia Wierzchowego. W inauguracyjnym sezonie 2014-2015 rozegrano 19 imprez jeździeckich w tej konkurencji, a punkty w nich zdobywało ponad 100 koni. W sezonie 2018-2019 (ostatnim przed pandemią) imprez było 29, a punktujących w nich koni 130. Punkty przyznawane są za sześć czołowych miejsc, ich liczba zależy od rangi zawodów. Właściciele sześciu najlepszych koni w całym sezonie otrzymują nagrody pieniężne.
* zdjęcie tytułowe – Getty Images. Ready Teddy pod Blyth’em Tait’em.
Materiały źródłowe:
10 Unforgettable Olympians: Ready Teddy, by Sally Reid
Blyth Tait’s 1996 Olympic champion Ready Teddy dies, Horse & Hound
New Zealand Thoroughbred Breeders’ Association
Equestrian Sports New Zealand